کاوش کیفی ورزش باستانی زورخانه: مظالعه موردی ورزشکاران شهر کرمان

هدف این پژوهش، بررسی کیفی ورزش زورخانه با رویکرد امیک و تفسیری است. 15 نفر از باستانی¬کاران زورخانه¬های شهر کرمان در این تحقیق مشارکت نمودند. تحلیل داده¬ها با بهره¬گیری روش¬شناسی کیفی نظریه¬ی زمینه¬ای، 15مقوله و یک مقوله هسته بدست داد. این مقولات عبارتند از: ملی¬گرایی و حماسی، افتادگی و جوانمردی، معتمد بودن، حمایت¬گری اجتماعی، ساده زیستی، غیرتمداری، تلفیق با مذهب، تقابل قهرمانی و پهلوانی و نفوذ ارزش های جدید،نشانگان ورزش باستانی ،ادوات زورخانه،هنر معماری ،اشعار و مناسک ،شخصیت ها و خانواده. مقوله هسته نیز عبارت است از: زورخانه به مثابه نهاد اجتماعی رو به افول. به طور کلی تحلیل یافته ها نشان داد نفوذ ارزش ها و قوانین ورزش های نوین با ارزش¬های سنتی زورخانه مانند: عیّاری، جوانمردی و پهلوانی در تقابل بوده، آنها را سست نموده و به تبع آن، کارکردهای مثبت زورخانه در جامعه تنّزل یافته است به نحوی که در حال تبدیل از یک نهاد اجتماعی-ورزشی به یک نهاد صرفا ورزشی است. از آن جا که ماهیت زورخانه با نظام ورزش مدرن چندان سازگار نیست نیاز جدی به تجدید نظر در سیاستگذاری در مدیریت این نهاد اجتماعی ضروری است. همچنین هویت پهلوانی ساخته و پرداخته ی اداب رسوم ،نوع حرکات ورزش و نحوه اجرای حرکات به وسیله ابزار زورخانه که توامان بااشعاری حماسی و مذهبی است. نقش برجسته ای در کسب هویت پهلوانی و تقویت اخلاق زورخانه ای در میان باستانی کاران دارد. در واقع ادوات زورخانه ،نوع اشعاری که قرائت می شود، معماری سنتی و وجود شخصیت های حماسی و مذهبی چه کهن و معاصر همانند پوریا ولی یا تختی مکمل یکدیگر هستند . این امر موجب می شود تاثیر زورخانه بر شکل گیری هویت دوچندان شود وبه شکل گیری هویتی واحد تحت عنوان هویت پهلوانی بیانجامد.